Veel startups redden het niet vanwege financiele redenen of een product-markt misfit als ik de kranten mag geloven. Ook een reden die ik veelal lees is het aannemen van de verkeerde mensen. Ze zullen vast waar zijn. Toch denk ik dat er vaak een andere reden aan ten grondslag ligt en dat is de bedrijfscultuur. En bij startups is dat direct gelinkt aan de founder(s).
“Spiegeltje spiegeltje aan de wand, wat zegt de organisatie over mijn binnenkant?”
Als je een bedrijf begint dan begin je die vanuit passie of vanuit het zien van een behoefte en geloof in een passende oplossing door een dienst of product. Waar je vaak niet aan denkt is aan het leiden van het bedrijf, aan wat er voor nodig is om een team aan te sturen. Je bent vaak allang blij dat je de dingen gedaan krijgt om je bedrijf van de grond te krijgen, om alle ballen die tegelijk op je af lijken te komen in de lucht te houden. En het aannemen van je eerste werknemer is spannend en het betekent vaak ook dat de zaken goed gaan. Geen reden om na te denken over jouw eigen leiderschap. Langzaamaan of soms niet zo langzaam groeit het bedrijf naar een team van meerdere medewerkers en ineens worden er andere vaardigheden van je verwacht. Niet iets waar je voor getekend hebt. Vaak realiseer je je dit pas als er onvrede op de werkvloer ontstaat of wanneer teamleden opzeggen en de organisatie verlaten.
Als leider zet je de toon. In je houding en gedrag. In de dingen die je zegt en in de dingen die je niet zegt. Waar jij aandacht aan geeft en waar niet. Een cultuur ontstaat en dit begint bij jou de ondernemer en in de samenwerking met het team.
Heb jij wel eens nagedacht over de volgende vragen?
- Zou jij werknemer willen zijn in je eigen bedrijf?
- Zou jij willen werken voor de leidinggevende die je bent?
- Acteer jij naar de regels die jij opstelt voor je werknemers?
- Zijn je verwachtingen realistisch?
- Zijn je acties gericht op controle?
- Of op empowerment (bij gebrek aan een goed Nederlands woord)?
- Is je humeur en je acties afhankelijk van de omzet en de financiën?
Het gaat mij nu niet per se om het aantal nee’s of ja’s en of dat goed of slecht is. Dat is aan jou. Leveren deze vragen en vooral de antwoorden op deze vragen bewustwording op? Zo ja, “hoe dan nu verder?” is de vervolgvraag die ik vaak gesteld krijg. 4 tips voor als je wilt werken aan jezelf en aan je bedrijf:
1. Daad bij woord
Er is niets vervelenders als iemand zijn/ haar afspraken niet nakomt. Iemand doet jou een belofte. Je geeft vooraf je vertrouwen op basis van woorden en een gevoel en dan stelt diegene je uiteindelijk teleur. Dit zal helaas herkenbaar voor je zijn want het komt vaak voor. Wees zelf degene die zijn/ haar afspraken nakomt. Wees degene die dingen oplost, ook wanneer je er niets aan kunt doen. Jij bent verantwoordelijk, dus neem ook je verantwoordelijkheid.
Kom jij je afspraken na? Doe jij wat je zegt dat je doet?
Wil je het nog beter doen? Lever dan altijd een beetje meer dan je hebt afgesproken. Dat betaalt zich altijd terug. Misschien niet direct in euro’s, maar wel in loyaliteit, waardering en vertrouwen.
2. Autonomie versus controle
Als ondernemer ben je gewend om veel zelf te doen. Als je bedrijf gaat groeien betekent het meestal dat je werk aan anderen over moet gaan laten. Dit is aan de ene kant fijn want dat geeft jou meer ruimte maar het is ook moeilijk omdat je een beeld hebt van hoe het moet en hoe het eruit moet zien.
Je diskwalificeert iemand als je heel expliciet aangeeft wat je wilt en hoe je het gedaan wilt hebben. Als je iemand hebt ingehuurd of hebt aangenomen dan heb je diegene aangenomen (hoop ik!) om zijn/ haar kennis en kwaliteiten. Laat diegene dan ook zijn/ haar werk doen. Misschien doet degene het niet zoals jij het zou doen maar dat wil niet zeggen dat het resultaat niet goed zal zijn.
Dit betekent niet dat je alles maar los moet laten. Mensen hebben kaders nodig en als je bepaalde verwachtingen hebt, spreek deze dan uit. Hoe kan iemand weten wat jij verwacht als je dat niet vertelt? Verwachtingen uitspreken is wat anders dan exact vertellen wat iemand moet doen en waar geen ruimte is voor eigen inbreng. Denk bij kaders aan processen, aan financiële afspraken, doelstellingen.
Additionele tip: Verwacht geen proactieve houding als je continu orders uitdeelt. Stel vragen en doe geen aannames. En als je dan al aannames hebt, toets ze dan op waarheid.
3. Vergroten van je zelfkennis en zelfbewustzijn
Mensen denken zichzelf goed te kennen en toch blijkt iedere keer weer dat dit niet zo is. Dat vraagt namelijk eerlijkheid en lef. Het is makkelijker om ‘de schuld’ aan anderen te geven of aan omstandigheden buiten jezelf, want het is eng om naar jezelf te kijken, want het zou zo maar kunnen dat je het niet leuk vindt wat je aantreft.
Je kunt je zelfkennis vergroten door jezelf goede vragen te stellen. En wat zijn dan goede vragen hoor ik je meteen denken. Goede vragen leveren inzichten op. Belangrijk is dat je deze inzichten recht durft aan te kijken. Je kop in het zand steken levert niets op. Je kunt alleen groeien als je bereid bent om te kijken naar wie je bent. Niet het verhaal dat je anderen en jezelf vertelt. Een aantal vragen die je jezelf kunt stellen:
- Wie ben ik nu en hoe gedraag ik mij?
- Wie wil ik zijn en hoe wil ik mij gedragen?
- Wat heb ik nodig om te zijn wie ik wil zijn en mij te gedragen hoe ik zou willen gedragen?
- Wat houd mij tegen om te zijn wie ik wil zijn?
Het vraagt om zelfreflectie. Het vraagt om kwetsbaarheid. Het vraagt om moed. Het vraagt om eerlijk te willen kijken naar jezelf.
If you don’t like how things are, change it! You are not a tree. Jim Rohn
Heb je moeite om je ego opzij te zetten? Ga er dan juist in iedere situatie vanuit dat het aan jou ligt. Dit houd je namelijk scherp. Dit zorgt ervoor dat gaat kijken naar een oplossing.
Een relatie is tweerichtingsverkeer. Of het nu een vriendschappelijke, zakelijke of liefdesrelatie is. Wat je erin stopt haal je er ook uit. Als je er geen liefde in stopt, krijg je ook geen liefde terug. De vraag “wat kun jij doen om de situatie te verbeteren?” gaat er vanuit dat je alleen invloed hebt op jezelf en geen controle hebt over de ander. Wat ook zo is 😉
4. Stel persoonlijke waarden op
Wat kan helpen is om persoonlijke waarden op te stellen. Deze geven je sturing en richting in hoe jij wilt handelen en hoe jij wilt blijven handelen ook als het moeilijk wordt/ is?
Weet jij wat jouw kernwaarden zijn en handel je daar ook naar?
Waarden zijn goed na te leven als het goed gaat. Het wordt moeilijker om ze vol te houden als je onder druk staat door bijvoorbeeld persoonlijke of financiële omstandigheden. Voorbeeld: Stel je voor dat een kernwaarde van jou betrouwbaar is. Dit uit zich in allerlei verschillende zaken zowel naar je medewerkers als naar je klanten. Wat gebeurt er met jou en hoe handel jij als je bijvoorbeeld afspraken niet kunt nakomen omdat je onverwachts de salarissen niet kunt overmaken vanwege het uitblijven van een klantbetaling? Dan komt je kernwaarde in het geding.
Werken naar je waarden vraagt om oefening. Je zult iedere dag moeten werken aan wie je wilt zijn.
Toepassing
Deze 4 tips klinken misschien als inkoppers. Toch zie ik dit keer op keer fout gaan. Want mensen weten wel wat ze moeten doen maar voeren het niet uit. Daarnaast nemen ze vaak niet bewust de tijd om na te denken over hun aandeel in het geheel. Het is een trein die rijdt en doordendert. Stap af en toe even uit die trein, neem wat te drinken en kijk eens echt. Naar jezelf, naar je handelen, naar je invloed.
Kennis is alleen macht als je het toepast
Een bedrijfscultuur bestaat onder andere uit gewoontes, ongeschreven regels, gedragingen en taalgebruik. Waar jij als ondernemer, als leider de aanzet voor hebt gegeven. Leiderschap over je bedrijf vraagt persoonlijk leiderschap. Een beter bedrijf begint dan ook bij jezelf.
Met welke van de 4 tips ga jij aan de slag?
Als je vindt dat er waardevolle tips staan in dit artikel, deel deze dan vooral in je netwerk. Dat waardeer ik!
Wil je werken aan persoonlijk leiderschap of aan je invloed op de bedrijfscultuur, neem dan contact op.
#startup #bedrijfscultuur #mkb #persoonlijkleiderschap #zelfkennis